From Wasteland to Wonder: Welsh Community Garden Triumphs in National Lottery Awards

Mae prosiect Cadwraeth a Threftadaeth The Green Valley yn Abercynon, Rhondda Cynon Taf wedi dod i’r brig mewn cystadleuaeth gref gyda mwy na 1500 o sefydliadau yn cystadlu i gyrraedd y cam pleidleisio cyhoeddus yng Ngwobrau’r Loteri Genedlaethol eleni, sy’n dathlu’r bobl a phrosiectau ysbrydoledig sydd yn gwneud pethau anhygoel gyda help arian y Loteri Genedlaethol.

Mae’r prosiect wedi dod i’r amlwg fel enillydd Cymru yn dilyn pleidlais gyhoeddus a gynhaliwyd yn gynharach eleni.

Mae prosiect Cadwraeth a Threftadaeth The Green Valley yn helpu pobl o hen bentref glofaol Cymreig, Abercynon i wella eu sgiliau cyflogadwyedd a lles trwy arddio a’u cysylltu hwy gyda natur.

Tair blynedd yn ôl, tir diffaith oedd safle Cynon Valley Organic Adventures, cartref prosiect Cadwraeth a Threftadaeth Green Valley. Heddiw, diolch i gefnogaeth ariannol o £20,000 oddi wrth Gronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol ac ymdrechion neilltuol nifer o wirfoddolwyr, mae wedi cael ei drawsnewid yn ardd gymunedol gyda mannau ar gyfer alotiadau sy’n tyfu bwyd ar gyfer eu banc bwyd, caffi, ysgol haf a hyd yn oed campfa werdd. Maen nhw hefyd yn darparu gweithgareddau a rhaglenni awyr agored ar gyfer ieuenctid sydd wedi ymddieithrio ac yn gweithio’n agos gyda phobl ifanc awtistig ac unrhyw un sy’n profi anawsterau iechyd meddwl.

Mae’r prosiect wedi llunio amrywiaeth eang o gysylltiadau gyda grwpiau cymunedol, rhwydweithiau cefnogi awtistiaeth, canolfannau byd gwaith ac ysgolion, ac yn derbyn presgripsiynau cymdeithasol oddi wrth Feddygfeydd. Mae’r pwyslais ar harneisio buddion natur i wella lles a chyflogadwyedd.

“Yn yr ysgol, nid oeddwn yn teimlo wedi setlo o gwbl, roedd gennyf orbryder ofnadwy ac nid oedd yr amgylchedd ysgol ffurfiol yn addas i mi,” dywedodd Elan.

“Mae’r amgylchedd dysgu yn Cynon Valley Organic Adventures yn llawer mwy addas i’m hanghenion a’m ffordd o ddysgu, ac rwyf yn teimlo fel fy mod jyst yn gweddu i’r lle i bob diben. Rwyf yn gyfforddus iawn yma a dydw i ddim yn teimlo pwysau na fy mod yn cael fy meirniadu. Mae’n amgylchedd sy’n addas i bawb ac rwyf lawer hapusach fel unigolyn ac mae fy iechyd meddwl yn llawer gwell.

Mae’n ffordd unigryw a gwahanol o ddysgu sydd wedi rhoi llawer o obaith i mi ar gyfer y dyfodol. Rwyf yn gwneud amrywiaeth o wahanol gymwysterau yma ac wrthi’n cyflawni cwrs entrepreneuriaeth lefel un a dau. Rwyf hefyd yn helpu amrywiol brosiectau sydd ar fynd ar y safle, ynghyd â chefnogi o amgylch yr ardd ei hunan.

Rydw i’n bendant yn credu fod hwn yn lleoliad lle y gall pobl dyfu. Rwyf yn adnabod llawer o bobl sydd wedi dod yma gydag amrywiol broblemau a doedd ganddyn nhw ddim llawer o hyder, ond maen nhw wedi dod yma, ac wedi tyfu i fod yn bobl wahanol. Mae’n lle gwych i bobl ifanc a phobl o bob anian mewn bywyd i dyfu.”